Σάββατο 29 Ιανουαρίου 2011

Οι πόλεμοι του Βυζαντίου

Οι πόλεμοι του Βυζαντίου
Μάχες και εκστρατείες της βυζαντινής εποχής
The byzantine wars

Περιγραφή

Στα μέσα του έκτου αιώνα ο Βυζαντινός αυτοκράτορας κυβερνούσε μια πανίσχυρη αυτοκρατορία που εκτεινόταν σε περιοχές της Ευρώπης, της Ασίας και της Βόρειας Αφρικής. Μέσα σε εκατό χρόνια η ισχυρή αυτή αυτοκρατορία είχε χάσει τις μισές από τις κτήσεις της. Δύο αιώνες αργότερα, η Βυζαντινή Αυτοκρατορία είχε επανέλθει και πάλι δυναμικά στο προσκήνιο ως κυρίαρχη δύναμη στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Βαλκανική Χερσόνησο, ο μυθικός πλούτος της οποίας προσέλκυε στους στρατούς της μισθοφόρους Βίκινγκς και πολεμιστές νομάδες από τις στέπες της Κεντρικής Ασίας. Και μόνο η εμφάνιση αυτών των στρατευμάτων στο πεδίο της μάχης προκαλούσε δέος και πανικό και οδηγούσε τους εχθρούς σε άμεση υποχώρηση και διαπραγματεύσεις.
Η Βυζαντινή Αυτοκρατορία παραμένει για το σημερινό μέσο αναγνώστη αινιγματική, αν όχι για άλλο λόγο, τουλάχιστον, για τις δραματικές διακυμάνσεις στις πολιτικές της τύχες και το ρομαντικό της τέλος, το 1453, όταν ο τελευταίος αυτοκράτορας, Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, σκοτώθηκε στα τείχη της σε μια, μέχρις εσχάτων, μάχη με τα επίλεκτα οθωμανικά σώματα των γενιτσάρων που εισέβαλαν στην πολιορκημένη Κωνσταντινούπολη, μια πόλη που, στη διάρκεια της χιλιόχρονης ιστορίας της, δεν είχε αλωθεί ποτέ από άμεση έφοδο. 
Συγγραφέας: Haldon John
Υπεύθυνος Σειράς: Μπλέτας Μάριος
Ένα βιβλίο στα ελληνικά που δεν πρέπει να λείπει απο καμιά βιβλιοθήκη. Εκτός των περιγραφών των μαχών ο συγγραφέας παραθέτει πλούσια βιβλιογραφία που επιτρέπει στον οποιονδήποτε να διευρύνει τα πλαίσια της έρευνας του δίχως περιορισμούς . 

Κυριακή 23 Ιανουαρίου 2011

Το Υγρόν Πυρ

Το υγρό πυρ (λεγόμενο επίσης πυρ θαλάσσιον, μηδικόν πυρ, πολεμικόν πυρ, πυρ λαμπρόν, πυρ ρωμαϊκόν ή πυρ σκευαστόν) και γνωστό στους Δυτικούς ως ελληνικό πυρ (Λατ. ignis graecus, αγγλ. Greek fire) ήταν ένα εμπρηστικό όπλο της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας, που εφευρέθηκε τον ύστερο 7ο αιώνα μ.Χ.. Εκτοξευόμενο από καταπέλτες, αλλά κυρίως από πεπιεσμένους σίφωνες, το υγρό πυρ είχε την ιδιότητα να μην σβήνει στο νερό. Ως εκ τούτου, έπαιξε σημαντικό ρόλο στην απόκρουση των αραβικών πολιορκιών της Κωνσταντινούπολης, και σε αρκετές ναυτικές συμπλοκές με τους Άραβες και τους Ρως. Περιβαλλόταν με άκρα μυστικότητα, με αποτέλεσμα να αγνοούμε σήμερα την ακριβή σύστασή του. Το βυζαντινό υγρό πυρ δεν πρέπει να συγχέεται με παρόμοιες εμπρηστικές ουσίες που χρησιμοποίησαν οι Άραβες και άλλα κράτη, και που στη διεθνή βιβλιογραφία συνήθως αναφέρονται συλλογικά ως «ελληνικό πυρ».


Το βιβλίο ίσως που περιγράφει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τόσο τη σύνθεση όσο και την εξέλιξη και χρήση του υγρού πυρός είναι αυτό του Καθηγητή ΒυζαντινήςΙστορίας του Α.Π.Θ  κ. Θ.Κορρέ , "Υγρόν Πυρ ,Ένα όπλο της βυζαντινής ναυτικής τακτικής" 



Εκδότης: Βάνιας
Σειρα: Εταιρεία Βυζαντινών Ερευνών
Έτος Έκδοσης: 1995
Σελίδες : 188

Παρασκευή 21 Ιανουαρίου 2011

The Grand Strategy of the Byzantine Empire/H Yψηλή στρατηγική της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας

Για να επιβιώσει μια Αυτοκρατορία για περισσότερα απο χίλια χρόνια δεν αρκεί ασφαλώς η στρατιωτική ισχύς αλλά ένας συγκερασμός πρακτικών όπως η διπλωματία , η στρατηγική θεώρηση της εκάστοτε κατάστασης και η έγκαιρη πρόνοια για ζητήματα τα οποία θα μπορούσαν να ανακύψουν σε βάθος χρόνου.

Το εξαιρετικό βιβλίο του Έντουαρντ Λούτβακ παρουσιάζει την "Υψηλή Στρατηγική"  λοιπόν της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας.


Λεπτομέρειες


  • Μορφή: Hardback





  • Έτος Έκδοσης: 2009





  • Εκδότης: Harvard University Press



  • Αριθμός σελίδων: 512

    Ποιες ήταν λοιπόν ήταν οι στρατηγικές που βοήθησαν την Ανατολική Ρωμαική Αυτοκρατορία να επιβιώσει για περισσότερο απο το διπλάσιο διάστημα σε σχέση με την Δυτική Ρωμαική Αυτοκρατορία ; Ακόμη και με την πλέον μετριοπαθή προσέγγιση ο χρόνος ζωής της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας ανάγεται σε 800 χρόνια , ένα εξωπραγματικό νούμερο για να οφείλεται αποκλειστικά στις συγκυρίες και τους πολέμους. 
    Αυτό που αυξάνει ακόμη περισσότερο το θαυμασμό είναι το γεγονός πως το Βυζάντιο δεν ευνοήθηκε ούτε απο τη γεωγραφική του θέση (περικυκλωμένο απο εχθρούς)  , ούτε απο την ισορροπία δυνάμεων ως προς το στρατιωτικό σκέλος (εκτός απο ορισμένες περιόδους) . Το Βυζάντιο επιβίωσε τόσο πολύ γιατί αυτοί που είχαν την εξουσία κάθε φορά είχαν τη δυνατότητα να αντιμετωπίζουν τα νέα προβλήματα που ανέκυπταν (όπως πχ ανταγωνιστικοί νέοι εξωτερικοί εχθροί) με διαφόρους τρόπους και όχι απαραίτητα με στρατιωτικά μέσα . Στηρίχθηκε λοιπόν στην στρατιωτική ισχύ και περισσότερο στην πειθώ της διπλωματίας , στην δημιουργία συμμαχιών , στην προληπτική άσκηση απειλών για εξάλειψη μελλοντικού κινδύνου αλλά και στο να δημιουργεί διαμάχες ανάμεσα στους εχθρούς του ώστε να μένουν διαρκώς απασχολημένοι . 
    Ακόμη και όταν χρειάστηκε οι Βυζαντινοί να πολεμήσουν το έκαναν με μεγάλη επιδεξιότητα και κυρίως για να περιορίσουν τους εχθρούς τους και όχι για να τους καταστρέψουν ολοκληρωτικά και αυτό διότι γνώριζαν πως ο εχθρός του σήμερα ίσως αποτελέσει το σύμμαχο του αύριο . Γεννημένη τον 5ο αιώνα όταν η φοβερή απειλή των Ούννων του Αττίλα αντιμετωπίστηκε με ελάχιστες δυνάμεις, η Βυζαντινή στρατηγική εξελίχθηκε σταδιακά στο βάθος των χρόνων και μέχρι την τελειοποίηση της και μπορεί να αποτελέσει έναν οδηγό για τις σύγχρονες πολιτικές επιστήμες , ακόμη και για τον επηρεασμό κρατικών πολιτικών σε ζητήματα διεθνών σχέσεων ...

    Με λίγα λόγια , ένα ενδιαφέρον βιβλίο με αρκετές προσεγγίσεις που σίγουρα δίνουν απαντήσεις για το πως θα πρέπει να σκέφτεται και να λειτουργεί μια σύγχρονη υπερδύναμη.


    English

    In this book, the distinguished writer Edward Luttwak presents the grand strategy of the eastern Roman empire we know as Byzantine, which lasted more than twice as long as the more familiar western Roman empire, eight hundred years by the shortest definition. This extraordinary endurance is all the more remarkable because the Byzantine empire was favored neither by geography nor by military preponderance. Yet it was the western empire that dissolved during the fifth century. The Byzantine empire so greatly outlasted its western counterpart because its rulers were able to adapt strategically to diminished circumstances, by devising new ways of coping with successive enemies. It relied less on military strength and more on persuasion - to recruit allies, dissuade threatening neighbors, and manipulate potential enemies into attacking one another instead. Even when the Byzantines fought - which they often did with great skill - they were less inclined to destroy their enemies than to contain them, for they were aware that today's enemies could be tomorrow's allies. Born in the fifth century when the formidable threat of Attila's Huns were deflected with a minimum of force, Byzantine strategy continued to be refined over the centuries, incidentally leaving for us several fascinating guidebooks to statecraft and war. "The Grand Strategy of the Byzantine Empire" is a broad, interpretive account of Byzantine strategy, intelligence, and diplomacy over the course of eight centuries that will appeal to scholars, classicists, military history buffs, and professional soldiers.





    Τρίτη 18 Ιανουαρίου 2011

    BYZANTIUM 1200 - Ταξίδι στην βυζαντινή Κωνσταντινούπολη

    Μια εξαιρετικά σημαντική όσο και φιλόδοξη προσπάθεια επιτελείται μέσα από το πρόγραμμα Byzantium 1200 . 
    Κάτω από την διεύθυνση του Albrecht Berger  η ομάδα του προγράμματος επιχειρεί να αποδώσει με την μεγαλύτερη δυνατή πιστότητα τα μνημεία της Βυζαντινής Κωνσταντινούπολης . Για όλους εμάς που θέλουμε να δούμε πως πραγματικά ήταν τα κύρια σημεία ενδιαφέροντος της Βασιλεύουσας αυτή η δουλειά είναι πολύτιμη το δίχως άλλο .
    Ανάμεσα στα μνημεία που έχουν αναδημιουργηθεί κυριολεκτικά εκ του μηδενός είναι τα παρακάτω :
    • Το Μέγα Παλάτιον
    • Βλαχέρνες
    • Ιππόδρομος
    • Φόρος του Κωνσταντίνου
    • Θεοδοσιανά Τείχη
    • Αγία Σοφία
    • Μαγναύρα
    • Χαλκή Πύλη
    • Χρυσή Πύλη
    • Μονή της Χώρας 
    και άλλα πολλά . Εντυπωσιάζει ιδιαίτερα η δουλειά που έχει γίνει για τον Ιππόδρομο αφού μέχρι τώρα είχαμε μόνο προσεγγίσεις επι χάρτου και όχι κάποιο ακριβές ψηφιακό δείγμα .


    Παρατίθενται ενδεικτικά μερικές εικόνες 








    Τα σχόλια περισσεύουν , για περισσότερες εικόνες , επισκεφθείτε τη σελίδα και θα νιώσετε σα να βρίσκεστε και σεις ίσως σε μια γωνιά της Κωνσταντινούπολης της καρδιάς μας .


    http://www.arkeo3d.com/byzantium1200/contents.html

    Κυριακή 16 Ιανουαρίου 2011

    Οικονομική ιστορία του Βυζαντίου

    Ίσως το σημαντικότερο βοήθημα για την οικονομική ιστορία του Βυζαντίου (με την ευρύτερη έννοια της οικονομίας αφού καλύπτει πολλές συναφείς δραστηριότητες) αποτελεί το συλλογικό έργο " Οικονομική Ιστορία του Βυζαντίου" .

     

    Σύντομη Περιγραφή

    Η Βυζαντινή αυτοκρατορία στήριζε την ισχύ και τη διάρκειά της σε μια οικονομία με ενδιαφέρουσες και συχνά πολυσύνθετες δομές. Παρόλο που υπήρχαν πολλές μελέτες για διάφορες όψεις της βυζαντινής οικονομίας, έλειπε ωστόσο μέχρι τώρα ένα συνθετικό έργο που να μελετάει την οικονομία του Βυζαντίου ως σύνολο και να δίνει μιαν ολοκληρωμένη εικόνα των δομών, της διάρθρωσης και της εξέλιξής της μέσα στο χρόνο. Αυτό το κενό φιλοδοξεί να καλύψει η "Οικονομική ιστορία του Βυζαντίου", ένα συλλογικό έργο που συγκεντρώνει και συνθέτει τα πορίσματα των κλάδων της οικονομικής ιστορίας, της νομισματικής, της αρχαιολογίας, της γωγραφίας/γεωλογίας, της ιστορίας της τέχνης, των θεσμών και του δικαίου για τους βυζαντινούς μεσαιωνικούς χρόνους από τον 7ο έως τον 15ο αιώνα. Οι συγγραφείς αυτού του έργου μελετούν, μεταξύ άλλων, τους δημογραφικούς παράγοντες, τις φυσικές και τεχνολογικές συνθήκες της παραγωγής, τις πλουτοπαραγωγικές πηγές, τις δομές και την οργάνωση της παραγωγής στην αγροτική οικονομία και την οικονομία των πόλεων, τον οικονομικό ρόλο του κράτους και τα δημοσιονομικά φαινόμενα, την κατανάλωση, τις επενδύσεις και τους πιστωτικούς μηχανισμούς, τις τιμές, τους τρόπους ανταλλαγής, το εσωτερικό και το εξωτερικό εμπόριο, την παραγωγή και την κυκλοφορία των νομισμάτων, τους θεσμούς της ιδιοκτησίας και των συναλλαγών, όψεις του πρακτικού δικαίου της οικονομίας, την οικονομική ιδεολογία και τη θέση της βυζαντινής οικονομίας στον μεσαιωνικό κόσμο της Μεσογείου. Οι αναλύσεις τους αμφισβητούν την εικόνα μια οικονομίας με αρχαϊκές δομές, που ελέγχεται και διοικείται μονοπωλιακά από την κρατική εξουσία και δεν εξελίσσεται. Συγκλίνουν αντίθετα στο συμπέρασμα ότι η βυζαντινή οικονομία επέδειξε κατά περιόδους αξιοσημείωτη προσαρμοστικότητα, και για μακρά χρονικά διαστήματα ο συνδυασμός κρατικής και ιδιωτικής δραστηριότητας λειτούργησε αποτελεσματικά, διασφαλίζοντας τόσο την οικονομική πρόοδο όσο και τη σταθερότητα.


    Περιέχονται τα κείμενα:


    - Gilbert Dagron , "Η αστική οικονομία από τον 7ο έως τον 12ο αιώνα"

    - Klauss-Peter Matschke, "Η οικονομία των πόλεων κατά την υστεροβυζαντινή εποχή (13ος-15ος αιώνας)"
    - Χαράλαμπος Μπούρας, "Απόψεις των βυζαντινών πόλεων από τον 8ο έως τον 15ο αιώνα"
    - Paul Magdalino, "Μεσαιωνική Κωνσταντινούπολη: κτισμένο περιβάλλον και αστική ανάπτυξη"
    - Χαράλαμπος Μπούρας, "Αρχιμάστορες, τεχνίτες και οικοδομικές δραστηριότητες"
    - Anthony Culter, "Η παραγωγή έργων τέχνης"
    - Νίκος Οικονομίδης, "Γραφική ύλη, έγγραφα, βιβλία"
    - Veronique Francois, Jean-Michel Spieser, "Η κεραμική και το γυαλί στο βυζάντιο"
    - Christopher Entwistle, "Βυζαντινά σταθμία"
    - Clive Foss, Jane Ayer Scott, "Σάρδεις"
    - Klaus Rheidt, "Η αστική οικονομία της Περγάμου"
    - Ασπασία Λούβη - Κίζη, "Θήβα"
    - Μαρία Καζανάκη - Λάππα, "Μεσαιωνική Αθήνα"
    - G.D.R. Sanders, "Κόρινθος"
    - Βάσω Πέννα, "Η νομισματική κυκλοφορία στην Κόρινθο (970-1204)"
    - Anne Bortoli , Michel Kazanski, "Η Χερσώνα και η περιοχή της"
    - Ivan Jordanov, "Πρεσλάβα"
    - Konstantin Dochev, "Τίρναβο"
    - Αγγελική Ε. Λαΐου, "Οικονομικές και μη οικονομικές ανταλλαγές"
    - Αγγελική Ε. Λαΐου, "Οι ανταλλαγές και το εμπόριο από τον 7ο έως τον 12ο αιώνα"
    - Klauss-Peter Matschke, "Ανταλλαγές, εμπόριο, αγορές και χρήμα (13ος-15ος αιώνας)"
    - John Day, "Το εμπόριο στην Ανατολική Μεσόγειο και τη Μαύρη Θάλασσα"
    - Cecile Morrisson , Jean-Claude Cheynet, "Τιμές και αμοιβές στον βυζαντινό κόσμο"
    - Χάρις Α. Καλλιγά, "Μονεμβασία (7ος-15ος αιώνας)"
    - Doorninck Van Frederick, "Βυζαντινά ναυάγια" 



    Έτος έκδοσης  :  2006
    ISBN  :  960-250-356-4
    Σελίδες  :  730






    Σάββατο 15 Ιανουαρίου 2011

    The Oxford Dictionary of Byzantium (ODB)

    Σε προηγούμενη ανάρτηση αναφερθήκαμε στα βασικά βοηθήματα που μπορεί να χρησιμοποιήσει κάποιος για να κάνει ένα ξεκίνημα στη Βυζαντινή Ιστορία . 

    Σε αυτήν την ανάρτηση θα παρουσιάσουμε ένα έργο απαραίτητο , εξίσου ή και περισσότερο με τις γενικές Ιστορίες. Το Oxford Dictionary of Byzantium ή απλά ODB για τους χρήστες του . Πρόκειται για ένα λεξικό που δεν είναι απλά προσωπογραφικό αλλά καλύπτει κάθε πτυχή που ενδιαφέρει ένα μελετητή . Υπο την επίβλεψη του Alexander Kazhdan και την συνδρομή δεκάδων αναγνωρισμένων επιστημόνων απο διαφόρους τομείς (Βυζαντινή Αρχαιολογία , Φιλολογία , Ιστορία , Τέχνη) συγκεντρώθηκαν χιλιάδες λήμματα για αυτοκράτορες , πατριάρχες , πόλεις , τοποθεσίες μαχών , ιδρύματα , θεσμούς , με άλλα λόγια ό,τι χρειάζεται κάποιος για να αυξήσει το εύρος της αναζήτησης του .

    Είναι γραμμένο στα αγγλικά και εκτείνεται σε 3 ογκώδεις τόμους . Το σημαντικότερο όμως στοιχείο που ξεχωρίζουμε σε αυτήν την δουλειά είναι η βιβλιογραφία που υπάρχει κάτω απο κάθε λήμμα και βοηθά τον αναγνώστη να βρει περαιτέρω στοιχεία πάνω σε ένα συγκεκριμένο θέμα . 



    Πάντως για τους περισσότερους είναι μάλλον απλησίαστο για αγορά αφού κοστίζει...κάτι λιγότερο απο 500 ευρώ , αν και σε περιπτώσεις τέτοιες λέμε πως "βγάζει" τα λεφτά του .  Ένα απαραίτητο εργαλείο , στα αγγλικά , και σχετικά σύγχρονο αφού εκδόθηκε το 1991 .

    English

    The Oxford Dictionary of Byzantium (ODB) is the leading tool for every scholar or reader who wants to find out more specialized information about every aspect of Byzantine history.

    1991 Reference Reviews Best Specialist Reference Work

    1992 Choice Outstanding Academic Book

    Edited by Alexander P. Kazhdan

    5,000 entries

    With more than 5,000 entries by an international group of eminent historians, this is the standard research tool on 1,100 years of Byzantine history. Exhaustive in its coverage, entries on patriarchy and emperors coexist with entries on surgery, musical instruments, and the baking of bread, bringing to life this vastly important culture and empire, from the 4th century to the 15th. 


    ----

    Παρασκευή 14 Ιανουαρίου 2011

    Βασικά Βοηθήματα για την Βυζαντινή Ιστορία

    Για τον οποιονδήποτε ερευνητή ή σπουδαστή που θέλει να ασχοληθεί με την Βυζαντινή Ιστορία είναι σημαντικό το να γνωρίζει ορισμένα βασικά έργα που θα τον βοηθήσουν στο να εξοικειωθεί με τον χώρο και να αναζητήσει περαιτέρω βιβλιογραφία , περισσότερο εξειδικεύμενη ανάλογα πάντα με τα ενδιαφέροντα του .

    Ένα έργο-σταθμός στην έρευνα για το τι ήταν αυτό που αποκαλούμε σήμερα Βυζάντιο είναι το τρίτομο πόνημα του Ι.Καραγιαννόπουλου με τίτλο Ιστορια του Βυζαντινού Κράτους.

    Ο πρώτος τόμος καλύπτει την Πρώιμη περίοδο από το 324 έως και το 565 μ.Χ 
    Ο δεύτερος τόμος ασχολείται με την Μέση περίοδο , απο το 565 έως και το 1081 μ.Χ
    Ο τρίτος και τελευταίος τόμος καλύπτει την Ύστερη περίοδο απο το 1081 ως και το 1204 οπότε η Κωνσταντινούπολη καταλαμβάνεται από τους Σταυροφόρους της Δ' Σταυροφορίας.


    Εξίσου σημαντικό έργο του ιδίου είναι Το Βυζαντινό Κράτος , που σε ένα και μόνο ογκώδη τόμο πραγματεύεται ζητήματα διοίκησης , οικονομίας , στρατιωτικής και πολιτικής οργάνωσης της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας με τρόπο κατανοητό ενώ υπάρχει πλούσια βιβλιογραφία που ταξινομείται ανά κατηγορία (Στρατός , Οικονομία , Θεσμοί κ.τ.λ) 



    Ανάλογο ενδιαφέρον παρουσιάζει και το επίσης τρίτομο έργο της Αικατερίνης Χριστοφιλοπούλου "Βυζαντινή Ιστορία" που καλύπτει την περίοδο απο 324 έως και το 1204 μ.Χ.


    Στα ελληνικά ακόμη έχουν κυκλοφορήσει και οι ιστορίες μεγάλων ξένων Βυζαντινολόγων όπως :


    ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΟΥ ΒΥΖΑΝΤΙΝΟΥ ΚΡΑΤΟΥΣ (3 ΤΟΜΟΙ)
    1) Το τρίτομο έργο "Ιστορία του Βυζαντινού Κράτους" του διαπρεπούς Georg Ostrogorsky



    2) Το επίτομο "Σύντομη Ιστορία του Βυζαντίου" του John Julius Norwich .  Καλύπτει όλη την ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας μέχρι και την Άλωση της Κωνσταντινούπολης απο τους Οθωμανούς το 1453





    3) Το μνημειώδες έργο του A.A Vasiliev , Ιστορία της Βυζαντινής Αυτοκρατορίας που καλύπτει το ίδιο χρονικά εύρος με το αντίστοιχο του Norwich που αναφέρθηκε παραπάνω.


    Όλα τα προαναφερθένα έργα είναι πολύτιμα εργαλεία για οποιαδήποτε εργασία θέλει να ξεκινήσει ο οιοσδήποτε ανεξαρτήτως επιπέδου . Άλλωστε η βάση μιας σωστής επιστημονικής εργασίας πρέπει να χτίζεται από τις γενικές ιστορίες και να επεκτείνεται με άλλα έργα ειδικότερου ενδιαφέροντος στην πορεία .  Αλλά και για τον απλό αναγνώστη που ενδιαφέρεται για την Ιστορία και συγκεκριμένα για την Βυζαντινή είναι εξίσου χρήσιμα.

    Καλή Ανάγνωση